De voormalige boerderij van de familie Vlooswijk aan de Nieuwe Zandweg in Linschoten werd gesloopt en een duurzame dubbele woning kwam er voor in de plaats.
Matthijs Hombergen, schoonzoon van de familie Vlooswijk: “Dit stuk land is al zo lang in de familie, daar wilden we geen afstand van doen. En daarom is hier deze twee-onder-een-kap woning gekomen. Dezelfde vorm en hetzelfde volume, met boven de ramen weer gemetselde hanenkammen en de boerenvlecht* langs de dakrand en ook de achtergevel heeft dezelfde indeling als de vroegere boerderij. Maar van binnen roept niets meer de herinnering op aan de oude, versleten boeren woning. Dit huis voldoet aan het huidige bouwbesluit en is klaar voor de volgende generaties. Het is zowel sociaal, als milieutechnisch een duurzaam huis.”
* Boerenvlecht is een bepaald soort gemetselde muurafdekking langs schuine bovenzijden van gevels .
Passief huis
Regelmatig valt de term passief huis.
“Dat is een huis met een zeer lage energiebehoefte”, legt Matthijs uit, “waarbij gezondheid en comfort de uitgangspunten zijn. Vloeren, muren en het dak vormen een goed geïsoleerde en luchtdichte schil om het huis heen. Zou daar een lek in komen, dan krijg je met condensatie te maken en dat veroorzaakt schimmel. Het is dus zaak dat alle prefab onderdelen nauwkeurig op maat gemaakt zijn. Je kunt niet later willekeurig een extra gat boren. Denk maar aan een thermosfles, als daar een barst in zit, werkt het niet. In Nijmegen vonden we een aannemer die de praktische kennis in huis heeft om zo”n passief huis te bouwen.
Woerdense pannen
“Elke vrijdag nam ik vrij van mijn werk om mee te helpen”, vertelt Matthijs. Niet zo gek als je weet dat hij bouwkunde gestudeerd heeft en nu bij een groot architectenbureau werkt.
“Voor de muren gebruikten we als isolatiemateriaal een soort legoblokken, die later met beton volgestort werden. Ik heb er heel wat gestapeld.
Op het dak plaatsten we 50 zonnepanelen, die precies tussen de in Woerden gemaakte “Oude Holle” dakpannen pasten. Met de zonnepanelen wekken we onze eigen energie op. De ramen zijn van driedubbel glas en zitten in geïsoleerde kozijnen. Ramen zijn altijd de grootste energielekken. Maar bij ons leveren ze ook juist warmte terug. Ze zijn zo geplaatst, dat ze in de winter maximaal zon opvangen en in de zomer minder. Als het heel warm is – zoals nu - moeten de jaloezieën neergelaten worden om het teveel buiten te houden.
Lente
“We hebben een warmtepomp aangelegd, waarvoor een gat van 100 meter geboord moest worden. Deze pomp geeft warm tapwater voor keuken en badkamers en zorgt via de vloerwarming in de zomer zelfs voor koeling. Daarnaast hebben onze huizen ook balansventilatie met warmte terugwinning, waardoor 80-90% van de warmte teruggewonnen wordt met ventileren. In huis produceer je ook warmte, als je een pizza bakt bijvoorbeeld, of koffiezet. En zelfs als de ramen open staan – wat kan – zorgen de luchtstromen ervoor dat er geen tocht ontstaat en het huis constant op ±20 graden blijft. Het is dus altijd lente bij ons”, grinnikt Hombergen.
Sociaal duurzaam
Het jonge gezin woont sinds april dit jaar in het nieuwe huis. Tot nog toe bevalt het goed. Hoe de winter gaat worden, moet nog afgewacht worden. Maar bouwkundige Matthijs heeft er alle vertrouwen in.
Binnenkort verhuizen boer Vlooswijk en zijn vrouw ook naar hun nieuwe huis op de oude plek. Een tussendeur verbindt beide woningen, zodat in geval van nood, mantelzorg makkelijk geregeld kan worden. In de keuken van de ouders is een extra raam geplaatst, zodat zij altijd kunnen zien wie er door de tussendeur binnenkomt.
Nieuwe notenbomen
Beide huizen hebben hun eigen “machinekamer”, waar veel kostbare, maar noodzakelijke apparaten staan opgesteld. En dat alles aangelegd binnen die thermische schil. Kortom, het is een prachtig fabriekje daar aan de Nieuwe Zandweg.
Het enige gemis lijken de twee oude notenbomen die 200 jaar het erf van de vroegere boerderij sierden.
“Helaas zijn ze omgewaaid. De meest gezonde boom ging eerst, de zieke boom hebben we toen laten weghalen. Er komen wel nieuwe bomen voor in de plaats - later, als de tuin weer aangelegd wordt. En nog later, als we hier binnen klaar zijn, gaan we beginnen aan de schuren. Daar willen we een B&B beginnen, want ook als we niet meer werken, willen we actief blijven.”
Geschreven door Aagt de Ruijter de Wildt
Foto’s Gijs Possel
